Home
Sanayi Gazlar

ENDÜSTRİYEL GAZLAR

ÜRÜNLERİMİZ

Endüstriyel Yağlar Filtreler Sanayi Gazları Diğer Ürünler

Karbondioksit Gazı

KULLANILDIĞI YERLER
Yumuşak içeceklerde; Su işlemlerinde Ph kontrolü için; Metal kaynağında inert bir örtü olarak; seralarda bitki yaşamı için bir büyüme uyarıcısı olarak; Gıda ürünlerinin dondurulması ve soğutulmasında ve Yangın söndürücü olarak kullanılmaktadır.

TEHLİKELERİN TANIMLANMASI
Acil durum gözden geçirmesi
Kokusuzdur, renksizdir, parlayıcı olmayan bir gazdır. Bu ürün oksijen içermez ve kapalı alanlarda oksijensiz kalarak boğulmaya neden olabilir. Ortamdaki oksijen seviyesini % 19,5’in üzerinde olmasına dikkat edilmelidir. Karbondioksite maruz kalmak mide bulantısına ve solunum sorunlarına neden olabilir. Basınçlı gazdır. 50 ⁰C’nin altında kullanılmalı ve muhafaza edilmelidir

Göze etkileri
Olumsuz bir etki beklenmez
Cilde etkileri
Olumsuz bir etki beklenmez
Yutma etkileri
Olumsuz bir etki beklenmez
Solunuma etkileri
Karbondioksit serebral vazodilatördür. Yüksek konsantrasyonlarda solumak, ani dolaşım yetersizliğine neden olup koma ve ölümle sonuçlanabilir. Düşük konsantrasyonlarda karbondioksitin mükerrer defalar solumasının zararlı etkileri bilinmemektedir. Düşük konsantrasyonlardaki karbondioksit hızlı solunum ve baş ağrısına neden olabilir.
Gaza maruz kalındığında ağırlaşan tıbbi durumlar
Bilinmiyor.

İLK YARDIM UYGULAMALARI
Tenffüs edilmesi:
Yüksek konsantrasyonlarda ürüne maruz kalan kişi bilinç kaybından dolayı boğulduğunu fark etmeyebilir. Çalışanın riskini en aza indirerek kazazede derhal temiz bir sahaya götürülmelidir. Hava girişinde herhangi bir engel olmamalıdır. Eğer solunum zayıflığı varsa veya durmuşsa, derhal suni teneffüs uygulanmalıdır. Kazazede sıcak ve rahat tutulmalıdır. Daha sonraki tedavi semptomatik ve destek tedavi olmalıdır.

Argon Gazı

KULLANILDIĞI YERLER
Kesme ve kaynak operasyonlarında,Silikon ve Germanyum kristallerinin oluşumu sırasında,Titanyum ve Zirkonyum gibi reaktif metallerin üretiminde koruyucu gaz olarak kullanılmaktadır.

Argon ayrıca ampul ve flüoresan lambalar ile elektronik tüplerin dolumunda ve ergitilmiş metallerin dökme işlemlerinde oluşabilecek gözeneklerin giderilerek pürüzsüz kesit oluşturulması amacıyla da kullanılır.

TEHLİKELERİN TANIMLANMASI
Kokusuz, renksiz, alev alma özelliği olmayan yüksek basınçlı gazdır. Basit boğucudur. Ürün kapalı bir alanda yayılırsa boğulmaya neden olabilir. Ortamdaki Oksijen seviyesinin % 19,5’in üzerinde olması sağlanmalıdır. 50 ⁰C’ nin altında kullanılmalı ve muhafaza edilmelidir.

Aşırı maruz kalınan tüm vakalarda derhal tıbbi müdahale zorunludur. Kurtarma personelinde solunum cihazı bulunmalıdır. Etkilenen kişiye yardım edilerek gazla kirlenmemiş bir alan götürülmeli ve emiz hava soluması sağlanmalıdır. Gazla kirlenmiş alandan çabuk uzaklaşmak çok önemlidir ve eğer nefes alma durursa suni solunum ve oksijen takviyesi uygulanmalıdır. Hasta sıcak tutulmalı ve dinlenmesi sağlanmalıdır. Daha sonraki tedavi semptomatik ve destek tedavi olmalıdır.

Azot Gazı

KULLANILDIĞI YERLER
Kimyasalların depolanmasında yanma ve patlamalara önlem olarak kullanılır. Ayrıca, tank ve boru hatlarının süpürülmesinde, elektronik, kimya, cam, çelik ve demir – dışı metal üretim işlemler, silo atmosferleri ve gıda paketlemelerinde kontrollü atmosfer oluşturmak amacı ile kullanılır. Gıda dondurma, soğutma ve taşınmasında, doku dondurma ve saklamada kullanılır. Metallerin sıkı geçme işlemlerinde, kalıplamada film ekstrüzyonda ve proses ekipmanlarında soğutucu olarak, proses solventlerinin geri kazanımı, kimyasal ayıraç ve ayıraç taşıyıcı olarak, malzeme gevrekleştiricisi olarak çapak giderme ve öğütme, meyve suyu ve meşrubat paketlemede kullanılır.

YANGIN İLE MÜCADELE ÖNLEMLERİ
Patlama ve yangın tehlikesi
Parlayıcı değildir. Yangın ortamında kaldığı zaman tüp harekete bağlı artan basınçtan dolayı şiddetli yırtılabilir.
Söndürme aracı
Özel bir söndürme aracı gerektirmez. Tutuşan malzemeye özel söndürme aracı kullanılır.
Yangın ile mücadele yöntemleri
Yangının yanındaki çalışan sayısı azaltılmalı ve tehlikeli alan boşaltılmalıdır. Yangın söndürme personeli koruyucu solunum cihazı kullanmalı ve aleve dayanıklı elbise giymelidir. Uygun havalandırma sağlanmalıdır. Tüpler, alevlere maruz kalınmayacak maksimum uzaklıktaki güvenli bir yerden üzerlerine su püskürtülerek soğutulmalıdır. Yangının sönmesinden sonra da, aleve maruz kalan tüplere uzaktan su püskürtülerek soğutmaya devam edilmelidir.

KAZ SONUCU GAZ YAYILMASINA KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER
Etkilenen bölgeden tüm personel tahliye edilmelidir. Uygun koruyucu donanım kullanılmalıdır. Ortamda uygun havalandırma yapılmalıdır. Sızıntı tüpte veya tüp vanasında işe, 1. Bölümde belirtilen AKBAŞOĞLU KARDEŞLER tesisi aranmalıdır.

KULLANMA VE DEPOLAMA
İyi havalandırılan yerlerde kullanılmalıdır. Kullanım dışındayken, tüplerin kapakları takılı kalmalıdır. Tüpler sürüklenmemeli, kaydırılmamalı veya yuvarlanmamalıdır. Tüplerin taşınmalarında tüp arabaları kullanılmalıdır. Tüpler, tüp çalışma basıncından daha düşük bir basınçta çalışacak ise uygun olan basınç düşürücü regülatör kullanılmalıdır. Hiçbir şekilde, ürünün tüpten çıkış hızını arttırmak için tüp ısıtılmamalıdır. Tüpe geri dönüşü önlemek için çıkış hattı üzerinde geri döndürmesiz vana (check valve) kullanılmalıdır.
Tüpler, fiziksel hasardan korunmalıdır. Serin, kuru, iyice havalandırılmış, parlayıcı ve yanıcı maddelerden uzak yerlerde bulundurulmalı ve yoğun trafik olan yerlerin ve acil çıkışların ağzında tutulmalıdır. “ilk giren ilk çıkar” envanter sistemi kullanılarak dolu tüplerin uzun zaman depoda kalmaları önlenmelidir.”SİGARA İÇİLMEZ” ve “AÇIK ALEV KULLANILMAZ” uyarıları depolama alanında veya kullanım alanında asılı bulundurulmalıdır. Depolama ve kullanım alanlarında tutuşturma kaynağı bulunmamalıdır.
Gaz tüpleri için genel uyarı: Hiçbir zaman basınçlı gaz tüpleri veya kriyojenik ( çok düşük sıcaklıklarda sıvılaştırılmış) gaz tüpleri (LC’ler) kapalı bir alanda, örneğin otomobil bagajında, minibüs içinde veya station vagon aracın içinde taşınmamalıdır. Bir kaçak, yangın, patlama, boğulma veya zehirlenmeye neden olabilir.

MARUZ KALMA KONTROLLERİ, KİŞİSEL KORUNMA
Havadaki oksijen seviyesinin %19,5’in üstüne çıkmasına neden olabilecek gaz birikimini önlemek için ortamın havalandırılma yapılmalıdır. İşe uygun el, vücut ve yüzü koruyucu donanım kullanılmalıdır.

Kurubuz

Basınç altındaki sıvı karbondiokstiin aniden atmosferik şartlara getirilmesiyle karbondioksitin bir kısmıda gaz , bir kısmı kar şeklini alır. Kar şeklindeki karbondioksitin preslerle sıkıştırılmasıyla çeşitli şekillerde katı karbondioskit, yani kurubuz elde edilir. Doğal karbondioksit ticari amaçlı pek çok sahada kullanılmaktadır.

Kurubuz, normal su buzu gibi çözünerek geride bir su birikintisi veya ıslaklık bırakmaz. Katı halden doğrudan gaz halini alarak havaya karışır. Kurubuzun sıcaklığı -78,5 ºC’ dir Bu düşük ısısı ve doğrudan havaya karışması nedeniyle Çok Çeşitli alanlarda Soğuğu muhafaza etme ve soğutma işlemlerinde kullanılır.

Kurubuz soğutma aracı olarak geniş bir kullanım yelpazesi sunar ilaç, kimya ve gıda endüstrilerinde yoğunlukla kullanılan soğutucu bir maddedir. Sağladığı çok düşük sıcaklık (-78ºC) sayesinde gıda maddelerinin saatlerce ve hatta günlerce bozulmadan kalmasını sağlar.

Özellikleri

a) Yüksek soğutma kapasitesi; 150 kcal/kg ve kat fazda gaz faza geçerken soğutulan materyali nemlendirmemesi,
b) Çok düşük sıcaklık -79 ºC,
c) Fiziksel yapısı sayesinde bir araç ve alete gerek olmadan ürünlerin arasına direkt olarak uygulanabilmesi,
d) Kompozisyonundan ötürü katı karbondioksit sublimasyon sonucu oksijenin yerini aldığından inert bir ortam yaratarak gıda maddesinin korunmasını ve taze kalmasını sağlaması

● Bozulabilir maddeler: et, meyve, sebze vs. Taşıma sırasında soğutulması
● Uçaklarda servis hizmetinde: hazır yemek ve içeceklerin soğutulmasında
● Kurubuzla temizleme: Etkin, kirlilik üretmeyen temizlik
● Hastane ve laboratuarlarda: Patalojik numuneler, ciltteki tümör vs.’nn temizlemesi
● Makine imalatı: Metal parçaların soğutma / büzülmeyle montajı
● Hayvanların dondurularak markalanması
● Kauçuk endüstrisi: Kauçuk ürünlerin çapağının alınası (deflashing)
● Pasta/bisküvi üretiminde: Karışımın sıcaklığını kontrol etmek için
● Tiyatrolar / Diskolar: Özel efektler
● Restorantlar: Özgü yemek ve içki sunumu
● Dondurma dağıtımında
● Hayvan derilerinin kazanılmasında
● Evsel eğlence pazarı için soğutucu: Balık, yiyecek, içki vs.
● Tesisatçılıkta: borunun dondurulması “yerinde” kesmeye/bağlantıya imkan verir.
● Sperm dondurma
● Ürünlerin korunması
● Seracılıkta
● Açık tarım arazi ilaçlamasında

Oksijen Gazı

KULLANILDIĞI YERLER
Tıpta; akciğer enfeksiyonlarında, anestezide,
· Yüksek irtifa uçuşlarında,
· Uzay gemilerinde, roketlerde hidrojen ile birlikte yakıt olarak,
· Metallerin kesimi, kaynağı sertleştirilmesi işlemlerinde Asetilen, Propan, Metan, Hidrojen gibi yanıcı gazlarla birlikte.
· Gazolin, Metanol ve Amonyak yapımında kullanılan sentez gazı (Hidrojen, Karbonmonoksit karışımı)’nın üretiminde,
· Çelik ocaklarında karbonun tasfiyesi için,
· Nitrik Asit, Etilen eldesinde,
· Selüloz ve kağıt imalinde pişirme, beyazlatma ve 'Black Liquor-Kara Sıvı'’nın oksidasyonunda,
· Endüstriyel fırın ve ocaklarda üretim kapasitesi ve verimin artırılması için yanma havasının zenginleştirilmesinde,
· Cam fırınlarında,
· Alüminyum'un ergitilmesinde,
· Demir Çelik fırınlarında,
· Kurşun, Bakır, Çinko ve diğer demir dışı metallerin ergitilmesinde,
· Ark ocaklarında ergitilecek hurdaların ocak içinde kesilmesi ve ergimiş metal içinde karbon düşürmede,
· Evsel ve endüstriyel atık su tasfiyesinde,
· Ozon üretiminde,
· İçme suyunun temizlenmesinde,
· Balık çiftliklerinde suyun oksijence zenginleştirilmesinde ve balıkların canlı naklinde,
· Kimyasal oksitleme proseslerinde.

SUNUŞ ŞEKİLLERİ

DİKİŞSİZ ÇELİK ÇEKME TÜPLERDE

Gaz fazda, TS11169/ISO4705 Standardına uygun, dikişsiz çelik çekme tüpler içerisinde 230 bar’a kadar sıkıştırılmış şekilde tedarik edilir. Yüksek miktarda kullanımlarda 12 adet tüpün özel bağlantılar ile özel çelik aksam içerisinde birleştirilmesinden oluşan manifoldlar ile de hizmet verilmektedir

Karışım Gazı

Ürün Adı: Standart Koruyucu Gaz Karışımı(AKKAR5, AKKAR12, AKKAR20), Basınçlı Gaz Halinde
Kimyasal Adı: % Ar + %CO2
Kullanım Alanı: Gaz altı kaynağında, alaşımsız ve az alaşımlı çeliklerin birleştirilmesinde koruyucu gaz olarak kullanılır.AKKAR5 : t: 0 – 6 mm et kalınlıklarında
AKKAR12 :t: 6 – 12 mm et kalınlıklarında
AKKAR20 :t: 12 mm et kalınlıklarında
serisi karışım gazları kullanılır.

2 BİLEŞİM, BİLEŞİM HAKKINDA BİLGİ

BİLEŞENLERİ		% HACİM	CAS Numarası	EEC Numarası	Mevzuat Risk ve Güvenlik Bilgileri
Argon	75 - 95		7440-37-1	231-147-0	YOK
Karbondioksit		4 - 22	124-38-9	204-696-9	YOK
Oksijen		1 – 3	7782-44-7	231-956-9	YOK

İLK YARDIM UYGULAMALARI
Yüksek konsantrasyonlarda solunması boğulmaya neden olabilir. Basit boğucuların neden olduğu oksijen yetersizliği hareketlerde yavaşlama ve bilinç kaybıyla sonuçlanabilir. Etkilenen kişi boğulduğunun farkına varmayabilir.
Aşırı maruz kalınan tüm vakalarda derhal tıbbi müdahale zorunludur. Kurtarma personelinde solunum cihazı bulunmalıdır. Etkilenen kişiye yardım edilerek gazla kirlenmemiş bir alan götürülmeli ve emiz hava soluması sağlanmalıdır. Gazla kirlenmiş alandan çabuk uzaklaşmak çok önemlidir ve eğer nefes alma durursa suni solunum ve oksijen takviyesi uygulanmalıdır. Hasta sıcak tutulmalı ve dinlenmesi sağlanmalıdır. Daha sonraki tedavi semptomatik ve destek tedavi olmalıdır.

YANGIN İLE MÜCADELE ÖNLEMLERİ

Patlama ve yangın tehlikesi
Parlayıcı değildir. Yangın ortamında kaldığı zaman tüp hararete bağlı artan basınçtan dolayı şiddetli yırtılabilir.
Söndürme aracı
Özel bir söndürme aracı gerektirmez. Tutuşan malzemeye özel söndürme aracı kullanılır.
Yangın ile mücadele yöntemleri
Yangının yanındaki çalışan sayısı azaltılmalı ve tehlikeli alan boşaltılmalıdır. Yangın söndürme personeli koruyucu solunum cihazı kullanmalı ve aleve dayanıklı elbise giymelidir. Uygun havalandırma sağlanmalıdır. Tüpler, alevlere maruz kalınmayacak maksimum uzaklıktaki güvenli bir yerden üzerlerine su püskürtülerek soğutulmalıdır. Yangının sönmesinden sonra da, aleve maruz kalan tüplere uzaktan su püskürtülerek soğutmaya devam edilmelidir.
KAZ SONUCU GAZ YAYILMASINA KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER
Etkilenen bölgeden tüm personel tahliye edilmelidir. Uygun koruyucu donanım kullanılmalıdır. Ortamda uygun havalandırma yapılmalıdır. Sızıntı tüpte veya tüp vanasında işe, 1. Bölümde belirtilen AKBAŞOĞLU KARDEŞLER tesisi aranmalıdır.

KULLANMA VE DEPOLAMA

İyi havalandırılan yerlerde kullanılmalıdır. Kullanım dışındayken, tüplerin kapakları takılı kalmalıdır. Tüpler sürüklenmemeli, kaydırılmamalı veya yuvarlanmamalıdır. Tüplerin taşınmalarında tüp arabaları kullanılmalıdır. Tüpler, tüp çalışma basıncından daha düşük bir basınçta çalışacak ise uygun olan basınç düşürücü regülatör kullanılmalıdır. Hiçbir şekilde, ürünün tüpten çıkış hızını arttırmak için tüp ısıtılmamalıdır. Tüpe geri dönüşü önlemek için çıkış hattı üzerinde geri döndürmesiz vana (check valve) kullanılmalıdır. Alev geri tepmesine karşıda regülatör çıkışına bir alev tutucu takılmalıdır.
Tüpler, fiziksel hasardan korunmalıdır. Serin, kuru, iyice havalandırılmış, parlayıcı ve yanıcı maddelerden uzak yerlerde bulundurulmalı ve yoğun trafik olan yerlerin ve acil çıkışların ağzında tutulmalıdır. “ilk giren ilk çıkar” envanter sistemi kullanılarak dolu tüplerin uzun zaman depoda kalmaları önlenmelidir
Gaz tüpleri için genel uyarı: Hiçbir zaman basınçlı gaz tüpleri veya kriyojenik ( çok düşük sıcaklıklarda sıvılaştırılmış) gaz tüpleri (LC’ler) kapalı bir alanda, örneğin otomobil bagajında, minibüs içinde veya station vagon aracın içinde taşınmamalıdır. Bir kaçak, yangın, patlama, boğulma veya zehirlenmeye neden olabilir.

MARUZ KALMA KONTROLLERİ, KİŞİSEL KORUNMA

Havadaki oksijen seviyesinin %19,5’in altına çıkmasına neden olabilecek gaz birikimini önlemek için ortamın havalandırılma yapılmalıdır. İşe uygun el, vücut ve yüzü koruyucu donanım kullanılmalıdır.

FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLER

Fiziki durum(katı – sıvı – gaz)
Gaz

Koku ve görünüm
Kokusuz, renksiz gaz

Diğer Bilgiler
Zehirsiz. Havadan Ağır.

Gıda Gazı

Doğal bozunma su aktivitesi, ph değeri, üründeki mikroorganizmaların türü ve miktarı gibi iç faktörler ve bunun yanında işlem yapılan ortamın hijyenik durumu, sıcaklık değerleri gibi dış faktörler gıda maddelerin kalitesini bozar, raf ömrünü kısaltır ve ürünün tazeliğine karşı büyük bir tehdit oluştururlar. Koruyucu Gaz Atmosferiyle Gıda Paketleme (MAP), doğal tazeliğin ve kalitenin kaybolmaması için gıdaların raf ömrünü uzatan etkili bir yöntemdir. Doğada bulunan gazlar, uygun ambalaj malzemeleri ve paketleme makinelerinin kullanılmasıyla gıdaların kalitesi arttırılarak raf ömürlerinin uzatılması sağlanmaktadır.

Gazlar gıda ürününde oksidatif bozulmayı, bakteri ve küf üremesini geciktirerek, ürünün raf ömrünü uzatır, güvenli ve kaliteli olmasını sağlar.

Gıdalarda “Şartlandırılmış Atmosfer Gazı” olarak kullanılan koruyucu gaz ‘Gıda gazı”, karbondioksit, azot ve oksijen gazlarının bir veya birden fazla değişik oranda karıştırılmasından elde edilmektedir. Bununla birlikte, ürünlerin kimyasal katkı maddelerinin aksine gıda gazları altında saklanması insan sağlığına zararlı değildir.

Taze meyve ve sebzeler, unlu mamuller, makarnalar, kuruyemiş ve bakliyatlar, et ve süt ürünleri, balık ve deniz mahsulleri, pişmiş, terbiye edilmiş veya işlenmiş birçok gıda ürünü gıda gazları ile daha uzun raf ömrüne sahip olurlar.

Asetilen Gazı

KULLANIM ALANI

Oksijen – yakıt gaz kaynağında ve alevle kesme işlemlerinde en çok kullanılan yanıcı gazdır.

2 BİLEŞİM, BİLEŞİM HAKKINDA BİLGİ

BİLEŞEN

%
HACİM

Par. Pat. Tüzüğü

PEL OSHA(2)

TLV-ACGIH(3)

LD50 veya LC50 (5)

Asetilen
Formül:C2 H2
Cas No: 74-86-2

98,5 min

Özel Hüküm Yok

Basit Boğucu

Özel Hüküm Yok

Aseton
Formül: C3H6O
Cas No: 67-64-1

1000 ppm
MAK(1)

1000 ppm
TVA(4)

500 ppm
TWA
1000 ppm
STEL(6)

LD50:1297 mg/kg
Yutma/fare

(1)MAK: Kapalı işyeri havasında bulunmasına müsaade edilen ve orada 8 saat çalışacak olanların sağlıklarını bozmayacak azami miktar.
(2)PEL – OSHA: A.B.D. İş Güvenliği İşçi Sağlığı İdaresi’nce izin verilen maruz kalınma sınırı.
(3)TLV – ACGIH: Amerika Devlet Sanayi Hijyeni Görevlileri Birliği, etnik sınır değeri.
(4)TWA: 8 saatlik iş günü boyunca maruz kalınabilecek ortalama miktar.
(5)LD: Farelerde öldürücü miktar,
LC: Farelerde öldürücü konsantrasyon.
(6)STEL: 15 dk. Boyunca maruz kalınabilecek azami miktar.

11.07.1993 Tarih 21634 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tehlikeli Kimyasalların Yönetmeliği ‘ne göre tehlikeli madde olarak sınıflandırılmıştır.

TEHLİKELERİN TANIMLANMASI

Renksiz çok kolay alevlenir gazdır. Hafif sarımsak kokusu taşır. Şiddetli yangın ve patlama tehlikesi vardır. Isı, kıvılcım ve alevden uzak tutulmalıdır. Basit boğucudur. Bu ürün oksijen içermez ve kapalı alanda sızarsa, boğulmaya neden olabilir. Ortamdaki oksijen seviyesinin % 19,5 in üzerinde olması sağlanmalıdır. Basınç altındayken çok çabuk alevlenir. 1 bar’ın üzerindeki basınçlarda havada kendiliğinden tutuşabilir. Sıvı asetilen, darbelere duyarlıdır. Ürün basınç altındadır. Tüpler 50 ⁰C’nin altında kullanılmalı ve muhafaza edilmelidir.
Göze etkileri:
Ürün oda sıcaklığında bir gaz olduğundan göze olumsuz bir etki beklenmez. Sıvı asetilenle temas geçici tahrişe neden olabilir.
Deriye etkiler:
Olumsuz bir etki beklenmez. Sıvı asetilen ile defalarca temas etmek tahrişe ve dermatite (deri yangısına) neden olabilir.
Yutma etkileri:
Potansiyel maruz kalma yolu olarak değerlendirilmemiştir.
Solunuma etkileri:
Asetilen basit boğucu bir gazdır ve yüksek miktarlarda solunduğunda anestezik etki gösterir. Havada yüksek oranda bulunursa akciğerlerin yeterli oksijen almasını engeller. Basit boğucuların neden olduğu oksijen yetersizliği belirtilen etkileri içerir. Hızlı solunum, idrakte azalma, adale koordinasyonunda bozukluk yanlış karar verme, tüm algılamalarda azalma duygusal dengesizlik ve yorgunluk. Boğulma etkisi ilerledikçe, mide bulantısı, kusma, yere yığılma ve bilinç kaybı, daha sonra kasılma, koma ve ölümle sonuçlanabilir.
Normal kullanım koşullarında, aseton tüpten çıkmaz. Ancak, eğer tüp aseton veya asetilen ile fazla doldurulmuş ise, zaman zaman tüpten aseton kusması oluşabilir. Asetonun esas olarak merkezi sinir sistemine toksik etkisi vardır ve baş ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi, kusma ve yorgunluğa neden olabilir. Asetonun biraz fazla solunması solunum yolunda tahrişe eden olabilir. Gebelik sırasında oksijen yetersizliğinin insanlarda ve deney hayvanlarında anormal gelişmelere neden olduğu görülmüştür.

İLK YARDIM UYGULAMALARI

Gözler
Normalde gerek yok. Eğer basınçlı gaz doğrudan göz ile temas ederse doktora danışılmalıdır. Gözler derhal düşük basınçlı, soğuk su ile 15 dk yıkanmalıdır. Gözlerin su ile iyice yıkanmasını sağlamak için göz kapakları iyice açılmalıdır. Derhal tıbbi yardım alınması sağlanmalıdır.
Deri
Maruz kalan bölgeler ılık su ve sabunla yıkanmalıdır. Tahriş meydana gelirse, tıbbi yardım alınmalıdır.
Yutma
Potansiyel maruz kalma yolu olarak değerlendirilmemiştir.
Solunum
Aşırı maruz kalınan tüm vakalarda derhal müdahalede bulunulması zorunludur. Kurtarma personelinde solunum cihazı bulunmalıdır. Etkilenen kişiye yardım edilerek gazla kirlenmemiş bir alana götürülmeli ve temiz hava soluması sağlanmalıdır. Gazla kirlenmiş alandan çabuk uzaklaşmak çok önemlidir ve eğer nefes alma durursa suni solunum ve oksijen takviyesi uygulanmalıdır. Daha sonraki tedavi semptomatik ve destek tedavi olmalıdır. Hasta ılık ve sessiz b,ir yerde tutulmalıdır.

YANGIN İLE MÜCADELE ÖNLEMLERİ

Patlama ve yangın tehlikesi
Yangın ortamında kaldığı zaman tüp, hararete bağlı artan basınçtan dolayı şiddetle yırtılabilir/patlayabilir. Saf asetilen 1 bar’ın üzerinde kimyasal bozunma şeklinde bileşiklerine ayrılarak tutuşabilir. Eğer ateşleme kaynağı yeterli şiddette ise üst patlama sınırı %100’e ulaşır. Saf asetilen darbeye duyarlıdır. Yangın ortamında kaldığı zaman tüp hararete bağlı artan basınçtan dolayı şiddetle yırtılabilir.
Gaz asetilen 1 bar’ın üstündeki basınçtan havada kendiliğinden alev alabilir. Asetilen çok düşük tutuşturma enerjisine ihtiyaç gösterdiğinden, yangınlar gaz akışı kesilmeden söndürüldüğünde, gaz tutuşabilir ve şiddetle patlayabilir. Asetilenin yoğunluğu hava ile hemen hemen aynıdır, bu nedenle kaçak halinde havada hemen yayılmaz , ancak bir ateşleme kaynağına doğru parlayabilir.

Söndürme aracı
Bilinen tüm söndürme araçları.

Yangın ile mücadele yöntemleri
Dikkat: Tüp vanasını kapatmadan önce mutlaka yanmayı söndürün! Eğer vana ağzından çıka alev küçükse söndürmeye çalışılmalıdır. Tüp vanasını kapatmak için kıvılcım çıkartmayan anahtar kullanılmalıdır. Yangın söndürme personeli koruyucu solunum cihazı kullanmalı ve koruyucu elbise giymelidir. Alevin üzerine kapatılan bir eldiven, kalın bir kumaş veya herhangi bir ıslak malzeme genellikle alevi söndürür. Eğer alev büyükse, tüp açık havaya çıkarılmadan veya içinde ateşleme kaynağı bulunmayan çok iyi havalandırılan bir alana alınmadan, söndürülmeye kalkışılmamalıdır. Genellikle büyük yangınların söndürülmesi çok zordur çünkü sızan asetilen yanındaki ateşleme kaynaklarından tekrar tutuşarak kapalı alan patlaması meydana getirebilir. Tüpler bol su tutularak soğutulmalıdır. Yangının sönmesinden sonrada, aleve maruz kalan tüpler uzaktan bol su püskürtülerek soğutulmaya devam edilmelidir.
Yangın alevi yakındaki tüplere ulaşıyorsa BLEVE (Kaynayan Sıvı Buharı) patlaması meydana gelmemesi için çok dikkatli olunmalıdır. Tüplerin ve kapların içindeki sıvı seviyesinin üzerine gelecek şekilde uzaktan yaklaşık 2000 lt/dk su püskürtülmelidir. Yangını yanındaki çalışan sayısı azaltılmalı ve tüm çevre boşaltılmalıdır. Yangının sönmesinden sonrada, aleve maruz kalan tüpler uzaktan su püskürtülerek soğutmaya devam edilmelidir.

KAZ SONUCU GAZ YAYILMASINA KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER

Tüm tutuşturucu kaynaklar hemen etkisiz hale getirilmelidir. Tehlike bölgesinde sigara içilmemeli, hiçbir alev, ateş veya kıvılcım olmamalıdır. Etkilenen bölgeden tüm personel tahliye edilmelidir. Uygun koruyucu donanım kullanılmalıdır. Sızıntı, tutuşabilir veya yanıcı malzemelerin yakınında ise ciddi bir yangın veya patlama tehlikesi vardır. Ortamda uygun havalandırma yapılmalıdır. Tüm tutuşturucu kaynaklar etkisiz hale getirilmelidir. Eğer sızıntı kullanıcının donanımında ise onarıma başlamadan önce, kesinlikle, gaz boruları inert gaz ile süpürülmelidir. Sızıntı tüpte veya tüp vanasında işe, 1. Bölümde belirtilen AKBAŞOĞLU KARDEŞLER tesisi aranmalıdır.
Emniyetli bir şekilde yapılabiliyorsa tutuşturucu kaynaklar ve vana kapatılarak kaçaklar durdurulmalıdır. Küçük kaçaklarda, tüpler dışarıda tutuşturucu kaynaklarda uzak bir alana götürülmelidir. Diğer basınçlı gaz tüplerini, parlayıcı, zehirli, maddelerin yakınında bulunuyorsa ya da binanın yangından korunması güç ve yangın çıktığında can kaybı yada maddi hasar bulunduğu yerden uzaklaştırılmalıdır. Başka yere götürülen tüp bir hortum ile su tutularak soğutulabilir. Son olarak tüp vanasını yavaşça açıp tüpün içinde kalan gazın boşalması sağlanmalıdır. Tüpün üstüne “DİKKAT –Yanıcı gaz sızıntısı” yazan bir uyarı levhası veya böyle bir yazı yapıştırılmalıdır.

KULLANMA VE DEPOLAMA

Elektrik sınıflandırması: Sınıf 1, Grup A
Asetilen boru sistemleri ve bağlı olan borular mutlaka topraklanmalıdır. Asetilen, aseton içinde çözünmüş olarak içi tamamen gözenekli maddeyle doldurulmuş tüplerde kullanıma sunulur. Asetilen, aseton içinde kimyasal olarak çözündürülür ve gözenekli maddenin tamamı kaplanır. Dolu bir asetilen tüpünün valfi açıldığında, asetilen gaz halinde çözeltiden çıkar.
Depolama ve kullanım alanlarına “SİGARA İÇİLMEA” ve “AÇIK ALEV KULLANILMAZ” yazılı uyarı levhaları yazılmalıdır. Depolama ve kulanım alanlarında tutuşturma kaynağı bulundurulmamalıdır. Asetilen sadece iyi havalandırılmış yerlerde kullanılmalıdır. Kullanım dışındayken, tüpleri kapakları takılı kalmalıdır. Tüpler fiziksel hasardan korunmalıdır. Serin, kuru, iyice havalandırılmış, parlayıcı ve yanıcı maddelerden uzak yerlerde ve yoğun trafik olan yerlerin ve acil çıkışların uzağında tutulmalıdır. Mümkünse tüpler üzeri sundurmayla kaplı diğer binalarla bitişiği olmayan yerlerde tutulmalıdır. Tüplerin depolandığı yerde sıcaklık 50 ⁰C’ yi geçmemelidir. Tüpler, düşme veya devrilmelerine karşı dik ve sağlam şekilde bağlanmış olarak depolanmalıdır.”ilk giren-ilk çıkar” envanter sistemi kullanılarak dolu tüplerin uzun zaman depoda kalmaları önlenmelidir.
Kullanım dışındayken, tüplerin kapakları takılı kalmalıdır. Tüp vanası her kullanımdan sonra ve tüp boşaldığında kapatılmalıdır. Tüpler sürüklenmemeli. Kaydırılmamalı ve yuvarlanmamalıdır. Tüplerin taşınmasında tüp arabaları kullanılmalıdır. Tüpler tüp dolum basıncından daha düşük basınçta çalışan boru veya tesisata bağlanacak ise basınç düşürücü regülatör kullanılmalıdır. Hiçbir şekilde, ürünün tüpten çıkış hızını yükseltmek için tüp ısıtılmamalıdır. Tüpe geri dönüşü önlemek için çıkış hattı üzerinde alev tutucu ve geri döndürmesiz vana ( check valve) kullanılmalıdır. Oksijenle kesme ve kaynak işleminde kullanılan asetilen hortumunun hamlaca bağlı ucuna check-valve, basınç düşürücüye bağlı ucuna ergiyen metal tapalı alev tutucu takılmalıdır. Aynı donanım oksijen hortumunun iki ucuna da takılmalıdır. Bu yöntemle, çok sık rastlanan alev geri tepme olayı önlenir. Gaz kesinlikle tüpten başka bir tüpe veya kaba aktarılmamalıdır.
Gaz tüpleri için genel uyarı: Hiçbir zaman basınçlı gaz tüpleri veya kriyojenik ( çok düşük sıcaklıklarda sıvılaştırılmış) gaz tüpleri (LC’ler) kapalı bir alanda, örneğin otomobil bagajında, minibüs içinde veya station vagon aracın içinde taşınmamalıdır. Bir kaçak, yangın, patlama, boğulma veya zehirlenmeye neden olabilir. Kaynak yaparken, tüpün kaynak donanımı veya topraklama teliyle temas etmemesine dikkat edilmelidir. Depolama sırasında asetilen tüpleri oksijen tüplerinden en az6 m. Uzakta tutulmalı veya arada en az1,5 m. Yüksekliğinde yanmaz malzemeden bir ayıraç bulunmalıdır. Bu durumda tüpün içindeki çözücü kaybı artabilir ve asetilenin tehlikeli ayrışma olasılığı yüksektir.

MARUZ KALMA KONTROLLERİ, KİŞİSEL KORUNMA

Havadaki oksijen seviyesinin %19,5’in altına düşmesine neden olabilecek gaz birikimini önlemek için ortamın havalandırılması sağlanmalıdır. İlgili elektrik standartlarına uygun mekanik havalandırma tasarlanmalıdır. İşe uygun el, vücut ve yüzü koruyucu donanım kullanılmalıdır.

FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLER

Fiziki durum(katı – sıvı – gaz) Gaz	Gazın özgül ağırlığı (21⁰C ve 1 atm ‘de Hava:1) 0,906
Ergime noktası (1 atm) -80,60⁰C	Kritik Nokta -35,18 ⁰C 61,91 basr
Kaynama noktası -83,8⁰C	Kendiliğinden tutuşma sıcaklığı 325 ⁰C
Çözünürlük 1185mg/lt	Buhar basıncı 20⁰C’de 44 bar
Koku ve görünüm Sarımsak Kokulu, renksiz gaz	Parlama Noktası -17,8⁰C

Not: Bar cinsinden verilen tüm değerler mutlak basınçtır.
Karpitten elde edilen ticari asetilenin sarısmağa benzer kokusu vardır.

Yangın Söndürücüler

Kuru Tozlu Seyyar Söndürücüler
Kuru tozlu seyyar söndürücüler,A B C sınıfı her türlü yangın riski taşıyan ortamlarda güvenle kullanılır.Özellikle parlayabilen gazları içeren tutuşabilir sıvı yangınları için uygundur. Kuru tozlu seyyar söndürücülerin, yüksek söndürme etkisi, yangını boğma, radyasyon yalıtımı ve kimyasal zincirleme yanma reaksiyonunu kırma şeklindedir.